20.3.12

Ο ΑΥΝΑΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ 1

Οι αρχαίοι Έλληνες μπορεί να μην διέθεταν τεχνικό όρο για την πράξη, που στον πρώιμο δέκατο όγδοο αιώνα έμελλε τελικά να ονομαστεί αυνανισμός, γνώριζαν όμως, για ποιο πράγμα μιλούμε. Καμία αγεφύρωτη εννοιολογική άβυσσος δεν διαχωρίζει τις δικές τους νοητικές κατηγορίες από τις δικές μας.
Σε μια μελανόμορφη αρύβαλλο τού Νέαρχου, τρεις καθιστοί σάτυροι ζυμώνουν με τα χέρια το τεράστιο πέος τους, που είναι σε στύση. Τους δύο τους βλέπουμε πλαγίως και τον τρίτο μετωπικά, ολόγυμνο, να κάθεται ανακούρκουδα με ανοιχτά σκέλια και να κρατά το τεραστίων διαστάσεων μέλος του. Ο Τερπέκελος, ο «στυλιαρότερψις», είναι ο μεσαίος. Στην αριστερή πλευρά, όπως κοιτούμε, τον πλαισιώνει ο Δόφιος, ο οποίος ονομάζεται έτσι από αυτό που κάνει, από το ρήμα δέφομαι, «μαλάσσομαι με τα χέρια», όπως θα ζύμωνε κανείς και το ψωμί. Αυτό μοιάζει πολύ με καλλιτεχνικό όρο για την πρακτική που περιγράφει. (Στις αριστοφανικές κωμωδίες χρησιμοποιείται επίσης ως ουσιαστικό το δέσπεσθαι με την έννοια «μαλάσσω το σώμα μου με το χέρι».) Στα δεξιά στέκεται ο Ψώλας, τού οποίου το όνομα αναφέρεται στην κατάσταση τού πέους του: από το ψωλός, «σε στύση», με γυμνή βάλανο.
Όλοι τους χρησιμοποιούν τα δύο χέρια, άλλοι σάτυροι όμως χρησιμοποιούν μόνο το ένα - παρόμοιες σκηνές δεν είναι διόλου σπάνιες στην αγγειογραφία. Τόσο οι λέξεις όσο και η πράξη είναι απλές ως έννοιες και δίχως αμφισημίες.

Για τους δούλους πίστευαν επίσης, ότι ήταν άριστοι στον αυνανισμό, για τους ίδιους λόγους με τους σατύρους. Είτε τους έλειπε η ποιότητα και η ποσότητα των σεξουαλικών διεξόδων, που χαίρονταν οι ελεύθεροι άνδρες, είτε, στην περίπτωση ιδίως όσων προέρχονταν από την Ανατολή, ήταν γενικότερα έκδοτοι. Έτσι, ο Διόνυσος στους Βατράχους τού Αριστοφάνη φαντάζεται τον εαυτό του ως πέρση δούλο, που μένει να τα βγάλει πέρα μόνος του εν όσω ο κύριός του χαριεντίζεται πάνω σε πολυτελή σεντόνια με μια αυλητρίδα. Ο Δάτις, ο Πέρσης δούλος στην αριστοφανική Ειρήνη, είναι εκείνου τού είδους ο άχρηστος ακαμάτης, που χαίρεται να αυνανίζεται το απόγευμα - ο πρόγονος τού σύγχρονου μαλάκα. Ο αυνανιζόμενος πέρσης δούλος αναπαριστά από κάθε άποψη τους αντίποδες τού ιδεώδους άρρενα πολίτη.

Σάτυρος που αυνανίζεται.
Το τεραστίων διαστάσεων πέος δηλώνει -λες και οι θεατές το χρειάζονταν-
ότι η πράξη που κάνει δεν συνάδει με την ευπρέπεια.
Στην αρχαιοελληνική τέχνη σημείο εκλέπτυνσης είναι το μικρό πέος.
(Μελανόμορφος αμφορέας από την Ταρκυνία,
Βερολίνο, 1671, ABV 22 ©bpk Berlin 2002. Antikennsammlung.)

Σπανιότατα εμφανίζονται στην αγγειογραφία παραστάσεις ελεύθερων ανδρών, που αυνανίζονται, σε αντίθεση με τους σατύρους και τους δούλους, και πάντοτε εικονίζουν αγροίκους ή χωριάτες, ποτέ πολίτες. Είναι τύποι σαν τον Στρεψιάδη στους Ιππείς τού Αριστοφάνη. Με δυο λόγια, ο ανδρικός αυνανισμός ήταν αστεϊσμός, παίγνιο τής κωμωδίας και τής περιφρόνησης. Ασφαλώς και δεν άξιζε τον κόπο. Για έναν ελεύθερο πολίτη θα ήταν σοβαρό ολίσθημα. Η κωμωδία τον μεταχειρίστηκε ως την εύκολα αναγνωρίσιμη αντίθεση με το ορθό και το πρέπον.

diadrastiko.blogspot.com

Δεν υπάρχουν σχόλια: