8.2.10

ΤΑ ΣΟΝΕΤΑ ΤΟΥ ΣΚΟΤΕΙΝΟΥ ΕΡΩΤΑ

.
Τα σονέτα του σκοτεινού έρωτα είναι μια συλλογή ερωτικών σονέτων που ο Λόρκα ξεκίνησε την συγγραφή τους το 1935, ένα χρόνο σχεδόν πριν την δολοφονία του και αποτελούσαν μέρος ενός σχεδίου που αφορούσε την συγγραφή ενός ποιητικού βιβλίου με εκατό σονέτα. Τελικά αυτό ήταν ένα σχέδιο που ματαίωσε για πάντα ο ισπανικός εμφύλιος και ο θάνατος του ποιητή. Πολλά από αυτά χάθηκαν και όσα γλύτωσαν από την δίνη του πολέμου η οικογένεια Λόρκα προτίμησε να τα "θάψει" για σχεδόν 50 χρόνια και έμειναν ανέκδοτα μέχρι το 1984, οπότε δημοσιεύτηκαν χωρίς την έγκριση της οικογένειας στην εφημερίδα ABC. 'Εκτοτε αποτελούν ένα αναπόσπαστο τμήμα των απάντων του Λόρκα.
Τα ποιήματα ήταν εμπνευσμένα από τον τελευταίο έρωτα του Λόρκα, τον Ραφαέλ Ροντρίγκεθ Ραπούν (φωτογραφίες)
.
***
ΤΟΥ ΓΛΥΚΟΥ ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ

Να στερηθώ το θαύμα μη μ' αφήσεις
στα μάτια σου να χάνομαι
και να ‘χα τη νύχτα ν' ακουμπάει στο μάγουλο μου
το ρόδο της ανάσας σου μονάχα.

Πονώ που είμαι εδώ, σ' αυτή την όχθη,
κορμός χωρίς κλαδιά στην ερημιά του,
χωρίς χυμό χωρίς πηλό και άνθη
για το σαράκι μες τα σωθικά του

Αν είσαι ο κρυμμένος θησαυρός μου
η σταύρωση και η νωπή μου θλίψη
κι εγώ σκυλί της επικράτειας σου

αυτό που έχω κερδίσει ας μη μου λείψει
και που στολίζει τώρα τα νερά σου
με φύλλα από το φθινόπωρο μου.

Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: Σονέτα του Σκοτεινού Έρωτα (Μικρή Άρκτος, 2004)
Μετάφραση: Σωτήρης Τριβιζάς


ΣΟΝΕΤΟ ΤΟΥ ΓΛΥΚΟΥ ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ

Μη μ’ αφήσεις να χάσω αυτό το θαύμα
των αγαλμάτινων ματιών σου, ούτε τον τόνο
που τη νύχτα ακουμπάει στο μάγουλο μου
το μοναχικό ρόδο της αναπνοής σου.

Με θλίβει να είμαι εδώ σ’ αυτή την όχθη
κορμός χωρίς κλαδιά και να υποφέρω
που δεν έχω χυμό ούτε πηλό ούτε άνθη
για το σαράκι που μου τρώει τα σωθικά μου.

Αν είσ’ εσύ ο κρυμμένος θησαυρός μου,
αν είσαι ο σταυρωμός και ο ζωντανός μου πόνος,
αν είμαι το σκυλί της επικράτειας σου,

Μη μ΄ αφήνεις να χάσω αυτό που κέρδισα
και που στολίζει τα νερά του ποταμού σου
με νεκρά φύλλα απ’ το φθινόπωρο μου.

Τα εκατό ωραιότερα ερωτικά ποιήματα της ισπανικής γλώσσας (Εκάτη, 2000)
Μετάφραση: Ρήγας Καπάτος
.

.
*****
.
Η συγκινητική ιστορία της συγγραφής του παραπάνω σονέτου είναι γνωστή.
Βρισκόμαστε στο 1935 και στη Βαλένθια η θεατρική ομάδα της Margarita Xirgú κάνει πρεμιέρα με τη Γέρμα του Λόρκα. Ο ποιητής δεν παρευρίσκεται στην παράσταση. Σύμφωνα με μαρτυρία μιας φίλης του είναι στο αεροδρόμιο περιμένοντας να παραλάβει κάποιον που τελικά δεν έρχεται. Ο Γκίμπσον μάς πληροφορεί ότι πρόκειται για τον Ραφαέλ Ραπούν, τον τελευταίο, μεγάλο έρωτα του Φεντερίκο. Ο Λόρκα στενοχωρημένος και φοβούμενος ότι τον έχει εγκαταλείψει για πάντα γράφει το σονέτο του γλυκού παράπονου σε ένα φύλλο χαρτιού με το λογότυπο του ξενοδοχείου Victoria όπου διέμενε.
Έναν χρόνο αργότερα ο Ραφαέλ, μαθαίνοντας τη δολοφονία του Φεντερίκο, θλίβεται και οργίζεται τόσο που παρά τη διακηρυγμένη ειρηνοφιλία του κατατάσσεται αμέσως στα δημοκρατικά στρατεύματα του Βορρά. Εκεί θα βρει τον θάνατο στις 18 Αυγούστου του 1937, ακριβώς έναν χρόνο μετά την εκτέλεση του ποιητή.
Οι περίεργες συμπτώσεις της μοίρας!
.

Δεν υπάρχουν σχόλια: