19.1.09

ΟΙ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ"

Image Hosted by ImageShack.us
.
Ο Τσε Γκεβάρα των γκέι
Του Δημήτρη Δανίκα, (Τα Νέα, 15/1/2009)

Και μετά μου λέτε εσείς πως το σινεμά είναι ζήτημα αισθητικής. Έτσι και ο δογματικός σοβιετικός σοσιαλιστικός ρεαλισμός υπηρετεί τον δικό μου, άγιο σκοπό, τότε ζήτω ο Ζντάνοφ ο τρομερός. Είναι για τους γκέι; Ε τότε, καλώς να έρθει. Είναι για τον Στάλιν; Ε τότε, ύπουλος και προπαγανδιστικός. Αλλά και τούμπαλιν παρακαλώ!
Αν και δεν με αφορά προσωπικώς, παραμερίζω παρωπίδες και υποκειμενικές ιδεολογίες. Καλύτερη ταινία της εβδομάδας- και ανώτερη από «Reader», αλλά και «Road to revolution»- ο αμερικανικός σοσιαλιστικός ρεαλισμός, διάχυτος στο «Μilk» του Γκας Βαν Σαντ. Καλύτερο και ως σκηνοθεσία. Καλύτερο ως σκηνογραφία. Καλύτερο ως ερμηνεία. Για δύο βασικούς λόγους αξίζει να δει κάποιος αυτή την ταινία.
Πρώτον, η εξαιρετική ανασύσταση της εποχής του εβδομήντα. Και κυρίως η θηριώδης υποκριτική του Σον Πεν (κοντά στα πενήντα). Ισοδύναμη με το ρεσιτάλ του Ρόμπερτ Ντε Νίρο στο «Οργισμένο είδωλο» του Μάρτιν Σκορσέζε και του 1980. Και σωματικά αγνώριστος, κάμποσα κιλά ισχνότερος. Και βιωματικά ταυτισμένος μ΄ έναν πολυδιάστατο χαρακτήρα που σαν Μπαρίσνικοφ ισορροπεί στην κόψη του ξυραφιού. Και θηλυπρεπής και αγωνιστής. Και ακραίος ερωτικός. Και οργανωμένος εγκέφαλος πολιτικός. Η διπλή όψη ενός ιερομάρτυρα Τσε Γκεβάρα των γκέι του Σαν Φρανσίσκο του 1978.
Και βάζω στοίχημα πως η κόντρα για τα επερχόμενα Όσκαρ θα καταλήξει σε πόλεμο τριπλό. Σον Πεν εναντίον Μπραντ Πιτ (Μπέντζαμιν Μπάτον από 22/1) και Μίκι Ρουρκ (Παλαιστής από 29/1) ενα- ντίον και των δύο αυτών πρωταγωνιστών! Εξηγώ για να μην παρεξηγηθώ. Τρία τα ακούνητα κριτήρια του «σοσιαλιστικού ρεαλισμού». Το πρώτο ο αγώνας υπέρ πάντων για ιερό, κοινωνικό, λαϊκό, πατριωτικό σκοπό. Δεύτερο, ο αφηγηματικός «ρεαλισμός». Συνήθως «νατουραλισμός», δηλαδή φωτογραφία της πραγματικότητας. Και τρίτο, η αγιοποίηση του κεντρικού ήρωα. Του προλετάριου, του φαντάρου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, του ινστρούχτορα του κόμματος και του νεολαίου. Και τα τρία - με διαφορετικό περιεχόμενο, πράγμα που θα έκανε τα μουστάκια του Στάλιν να αρπάξουν παραμάσχαλα τον Γκας Βαν Σαντ με κατεύθυνση τα Γκουλάγκ- υπηρετούνται μέχρι κεραίας σ΄ αυτή την αγωνιστική, μαχητική αγιογραφία του Χάρβεϊ Μιλκ.
Ενός μισοεβραίου φανατικού και δηλωμένου, δημοσίως, γκέι που κατάφερε στα τέλη της δεκαετίας του εβδομήντα να οργανώσει την κοινότητα των ομοφυλοφίλων του Σαν Φρανσίσκο, να κερδίσει μια θέση ως δημοτικός σύμβουλος στο πλευρό ενός straight δημάρχου και να κατατροπώσει τα εξαπτέρυγα των πιο σκοτεινών δυνάμεων της συντηρητικής, αμερικανικής κοινωνίας. Κατά σειρά. Ιερός σκοπός η αποπεριθωριοποίηση, δηλαδή η νομιμοποίηση και αποδοχή της ιδιαιτερότητας των γκέι από την επίσημη αμερικανική πολιτική, αλλά κυρίως από την κοινωνία. «Βγείτε από την ντουλάπα», φωνάζει με την ντουντούκα ο Χάρβεϊ Μιλκ. «Να βγείτε και να πείτε στον πατέρα σας, στη μάνα σας, στους φίλους και τους συγγενείς σας “ναι, είμαι γκέι”».
Φανταστείτε- περίπου- μια αντίστοιχη φάση με πρωταγωνιστή έναν Έλληνα κομμουνιστή την εποχή του εξήντα, όταν όλα τα ΄σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά. Επί της δομικής ουσίας στρατευμένος καλλιτέχνης και ο Σοβιετικός, αλλά και ο γκέι ο Αμερικανός. Πάμε τώρα στον αισθητικό προσανατολισμό. Παρατατική- με χρονική σειρά- η εξι στόρηση των γεγονότων. Εξαιρετική αναβίωση της εποχής, από τα ρούχα μέχρι το ντεκόρ.
Αυτοκόλλητη, σωματικά και φυσιογνωμικά, η ταυτοπροσωπία του Σον Πεν με τον Χάρβεϊ Μιλκ. Γι΄ αυτό εξάλλου έχασε τόσο πολλά κιλά. Και τέλος, αποθέωση και αγιοποίηση του κεντρικού ήρωα. Όχι μόνο εξαιρετικά ερωτικός, αλλά και μαχητικός, οργανωμένος πολιτικός. Στοχοπροσηλωμένος μέχρι τελικής πτώσεως, γεγονός που τον απενοχοποιεί και τον αθωώνει από κάθε είδους συμβιβασμούς, παλινδρομήσεις, ακόμα και από παραβιάσεις υποσχέσεων και συμφωνιών με άλλους πολιτικούς.
Όπως λένε και οι θεωρητικοί του μαρξισμού-λενινισμού, ακόμα και με τον διάβολο θα συμμαχήσω προκειμένου τους σκοπούς μου να υπηρετήσω. Εδώ κοτζάμ Στάλιν συμμάχησε με τον διάβολο Χίτλερ και θα μας πειράξει το γεγονός πως ο Χάρβεϊ Μιλκ κουρέλιασε μια παρασκηνιακή συμφωνία που είχε συνάψει μ΄ έναν Ιρλανδό δημοτικό σύμβουλο;
Έγινε αντιληπτό; Επομένως εκείνο που ενοχλεί δεν είναι η φόρμα και η αισθητική, δηλαδή η ιδιαίτερη κινηματογραφική οπτική. Ενοχλητικό, δυσάρεστο και αναχρονιστικό είναι το θέμα και το περιεχόμενο. Τι ακριβώς θέλει η περιρρέουσα συνθήκη η κοινωνική;
Είναι τώρα της μόδας ο μαρξισμός; Πάρε να ΄χεις σοβιετικό, σοσιαλιστικό ρεαλισμό (όπως στη δεκαετία του εβδομήντα). Είναι τώρα της μόδας οι γκέι; Πάρε να ΄χεις αμερικανικό, γκεΐστικο ρεαλισμό (όπως γίνεται από το «Μυστικό του Βrokeback mountain» και εδώ). Φανταστείτε δηλαδή. Ο Γκας Βαν Σαντ των μακροσκελών πλάνων, των πειραματισμών και των μακρόσυρτων σιωπών ενός «Ελέφαντα» ας πούμε, επιλέγει ως εφαλτήριο της ιδεολογίας του, τη γραμμική αφήγηση και τη στρωτή περιγραφή.
Περίπου σαν μπροσούρα με γραφή καλλιτεχνική. Άρα για να είμαστε ή τουλάχιστον να πιστεύουμε πως είμαστε αντικειμενικοί, όσο δικαιολογημένος είναι ο μοντέρνος και ιδιαίτερος Γκας Βαν Σαντ να καταφεύγει σε απλές, φόρμες προκειμένου να διαδώσει τις μαχητικές - κατά τη γνώμη του- ιδέες, άλλο τόσο είναι και κάθε άλλος που υπηρετεί και αγιοποιεί τον δικό του σκοπό. Με άλλα λόγια αυτό που θέλω να πω είναι διπλό. Πρώτον, ότι τα κριτήριά μας πρέπει να είναι αντικειμενικά, πέρα και έξω από υποκειμενικές απόψεις και μακριά από την μόδα και τον συρμό. Δεύτερον και κυριότερο, χωρίς να θέλω ούτε στο ελάχιστο να θίξω την ιδεολογία του Γκας Βαν Σαντ, είναι τουλάχιστον περίεργο, να μην πω εξωφρενικό, που καθετί που αναφέρεται στο Ολοκαύτωμα των Εβραίων και στα δικαιώματα των γκέι, βρίσκει τόση και τέτοια πλατιά υποδοχή από τον Τύπο και την παραγωγή. Δηλαδή οι μεροκαματιάρηδες, οι έσχατοι, οι άνεργοι, όλα αυτά τα εκατομμύρια ανθρώπινων «σκουπιδιών», δεν έχουν δικαίωμα να βρουν την έκφρασή τους στο πανί;
Και τέλος, για να αποφύγω κάθε υποψία αλλά και επειδή το πιστεύω, ναι το «Μilk» είναι καλύτερη ταινία. Και από τον «Δρόμο της επανάστασης» και από τα «Σφραγισμένα χείλη». Και το εννοώ με κριτήρια καθαρά κινηματογραφικά και καθόλου προσωπικά και υποκειμενικά. Θηριώδης η ερμηνεία του Σον Πεν, ενός μη γκέι, που αυτοκόλλητα κολλάει στο σώμα και την ψυχή ενός τόσου δηλωμένου γκέι. Ακόμα και τα φιλιά που δίνει ο μπαγάσας είναι τα πιο ερωτικά και απενοχοποιημένα διόλου χυδαία, στην ιστορία του γκέι σινεμά όλων των εποχών. Και ακόμα, η αναβίωση της εποχής συντελέστηκε με κριτήρια του δρόμου και καθόλου του στούντιο, πράγμα που σημαίνει πως η αισθητική της ταινίας στάζει από αυθεντικότητα, «βρώμα» και ωριμότητα. Αυτό που ήθελε ο Γκας Βαν Σαντ το ολοκλήρωσε μέχρι την τελευταία του λεπτομέρεια. Και για να τελειώνω. Κάθε καταπιεσμένη και διωκόμενη «μειονότητα», από τους αριστερούς, τους κομμουνιστές, τους Εβραίους μέχρι τους γκέι, για την καταξίωσή της χρειάζεται τουλάχιστον έναν άγιο. Και σας βεβαιώ πως μπροστά στους δεκάδες αρσενικούς απρόσωπους εκπροσώπους του ελληνικού κοινοβουλίου, τούτος εδώ ο ομοφυλόφιλος Χάρβεϊ Μιλκ είναι Άντρας με τα όλα του.
Αγαπητοί μου, η μαγκιά δεν προέρχεται από τα γεννητικά μας όργανα, αλλά μόνο και πάντα από την καρδιά! ''

8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Αν και δεν τον αφορά προσωπικώς και μιλώντας με καθόλου προσωπικά και υποκειμενικά κριτήρια, την έθαψε την ταινία.

Greekstories είπε...

Ο τυπος δεν ειναι καθολου κομπλεξαρας...τιποτα...εγω μαλλον πασχω.

Ανώνυμος είπε...

Από την ιστοσελίδα των Νέων:

"Αν και δεν με αφορά προσωπικώς, παραμερίζω παρωπίδες και υποκειμενικές ιδεολογίες"

To έχουμε εμπεδώσει ότι δεν είστε γκέι κ. Δανίκα. Επιτέλους δεν χρειάζεται να μας το υπενθυμίζετε κάθε φορά που κάνετε κριτική σε ταινίες με γκέι θεματολογία.

" Και θηλυπρεπής και αγωνιστής !"

Δεν τα καταλαβαίνουν αυτά τα γαλλικά οι φανατικοί σας αναγνώστες. Από εδώ και στο εξής να χρησιμοποιείτε τις λέξεις "λούγκρα", "ντινγκιντάνγκας" και "τοιούτος" που επικοινωνούν καλύτερα τα υψηλά νοήματα που θέλετε να εκφράσετε.

" Και σας βεβαιώ πως μπροστά στους δεκάδες αρσενικούς απρόσωπους εκπροσώπους του ελληνικού κοινοβουλίου, τούτος εδώ ο ομοφυλόφιλος Χάρβεϊ Μιλκ είναι Άντρας με τα όλα του "

Για δες! Είναι και οι ομοφυλόφιλοι άντρες; Α στο καλό! Κι αν οι πραγματικοί ''Αντρες γράφονται με Α κεφάλαίο, οι πραγματικοί σεξιστές πώς γράφονται κ. Δανίκα;

"Δηλαδή οι μεροκαματιάρηδες, οι έσχατοι, οι άνεργοι, όλα αυτά τα εκατομμύρια ανθρώπινων σκουπιδιών, δεν έχουν δικαίωμα να βρουν την έκφρασή τους στο πανί; "

Μάλλον δεν βλέπετε πολύ σινεμά ή δεν θυμάστε τις εκατοντάδες ταινίες που γίνονται κάθε χρόνο με θέμα την ανεργία, τον Τρίτο Κόσμο, τους λούμπεν και το περιθώριο. Αλλά αν δεν τις έχετε δει τότε πώς τις εκθειάζετε τόσο τακτικά μέσα από τις στήλες σας; Μήπως φταίει η εβραιο-ομοφυλόφιλη μασονία και για τη νόσο του Αλτσχάϊμερ;

"Είναι τώρα της μόδας οι γκέι; Πάρε να ΄χεις αμερικανικό, γκεΐστικο ρεαλισμό!" Δ Δανίκας πρώην κριτικός του Ριζοσπάστη, 15.1.2009

"Είναι της μόδας να μιλάμε για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων όπως είναι της μόδας να μιλάμε για τα δικαιώματα των ζώων" Κ Αλυσσανδράκης βουλευτής ΚΚΕ, 15.10.2008

Να δούμε σε μας ποιος θα κατροπώσει επιτέλους τα εξαπτέρυγα και τους ινστρούχτορες του Περισσού.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ Μ 15/1/2009 12:12

"Η διπλή όψη ενός ιερομάρτυρα Τσε Γκεβάρα των γκέι του Σαν Φρανσίσκο του 1978."

Προφανώς δεν θα έχετε ακούσει τίποτα κύριε Δανίκα σχετικά με την μεταχείριση που ο Γκεβάρα επεφύλασσε στους γκέι επί υπουργίας του στην Κούβα.

Αλλιώς δεν εξηγείται η συγκεκριμένη πρόταση.
Μάριος Ι. 15/1/2009 12:37


Ο καθωσπρεπισμός είναι η παιδική αρρώστεια του κομμουνισμού. Όπως άλλωστε και του μικροαστισμού...
Casus Belli 16/1/2009 14:47

Tales from the other side of town είπε...

τα ίδια λέει εδώ και πολλά χρόνια από τότε που έγραφε στον Ριζοσπάστη.

σε κάθε ευκαιρία που κριτικάρει μια γκέι ταινία δεν χάνει ευκαιρία να εκφράσει την ομοφυλοφοβία του.

δυστυχώς ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της αριστεράς, δήθεν προοδευτικό, δεν πρόκειται να ξεφύγει από τα κατάλοιπα του σταλινισμού. ποτέ.

Ανώνυμος είπε...

Μα πόσα κιλά έχασε πια αυτός ο Σον Πεν...? Τον έχει εντυπωσιάσει ιδιαιτέρως η ισχνότης τού Σον Πεν τον κύριο Δανίκα μας...!

Κώστας είπε...

Κρίμα πραγματικά γιατί κατά τα άλλα μου αρέσουν οι κριτικές του... Άλλα τα στερεότυπα με τα οποία είναι ποτισμένος δεν κρύβονται..

kraftwerkvs είπε...

η ταινία ήταν μαλακία, βαρετή, κακοφτιαγμένη, πολλές φορές δεν ήξερες τι ακριβώς γίνεται, είχε κάποιο ενδιαφέρον η ιστορία του Μίλκ αλλά μέχρι εκεί.

Ανώνυμος είπε...

Το να λες βαρετή και κακοφτιαγμένη μια ταινία του Γκας Βαν Σαντ σημαίνει ότι αγνοείς παντελώς την τέχνη του κινηματογράφου ή τουλάχιστον δε σε αγγίζει, δε σε αφορά, και αναζητάς ιστοριούλες με αρχή μέση και τέλος. Δες καλύτερα τηλεόραση....
Όσο αναφορά τον κύριο Δανίκα, το θέμα είναι ένα: Τόσα χρόνια θητείας στο σταλινοθρεμμένο ριζοσπάστη δεν ξεχνιούνται αγάπες μου.