15.10.08

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΚΗ ΚΑΙ ΛΕΣΒΙΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Image Hosted by ImageShack.us
.
Προδημοσίευση
.
Ομοφυλοφιλική και λεσβιακή ιστορία
Robert Aldrich
Από αμνημονεύτων χρόνων και σε όλα τα μέρη του κόσμου κάποιοι άντρες και κάποιες γυναίκες ένιωσαν την επιθυμία της συναισθηματικής και σωματικής οικειότητας με άτομα του ίδιου φύλου. Υπήρξαν άντρες που πόθησαν και αγάπησαν άλλους άντρες΄ γυναίκες που πόθησαν και αγάπησαν άλλες γυναίκες. Το έπος Γκιλγκαμές – του οποίου η πρωιμότερη ολοκληρωμένη εκδοχή χρονολογείται στα 1700 πΧ – αφηγείται τις περιπέτειες ενός μυθικού βασιλιά που, όπως προοικονομείται σε ένα όνειρο, συναντά έναν άγριο άντρα, τον Ενκίντου, και καταλήγει να τον ‘αγαπήσει ως σύζυγο’.
Ιστορίες για σώματα και ψυχές που σμίγουν παραδίδονται επίσης από την αρχαία ελληνική και την ιουδεοχριστιανική παράδοση, τις πηγές του δυτικού πολιτισμού. Η Ιλιάδα του Ομήρου περιγράφει τη συντροφική σχέση του Αχιλλέα και του Πάτροκλου στον Τρωικό Πόλεμο, που χρονολογείται κατά παράδοση στον πρώιμο 12ο αιώνα πΧ , ενώ η Σαπφώ, η λυρική ποιήτρια του 6ου αιώνα πΧ, καταγράφει με τέτοια συναισθηματική ενάργεια τους καημούς της γυναίκας προς γυναίκα αγάπης, ώστε η νησιωτική πατρίδα της, η Λέσβος να μας δώσει τον όρο ‘λεσβιασμός’. Ο αρχαίος ελληνικός κόσμος τίμησε και δόξασε τις σχέσεις μεταξύ αντρών, θεωρώντας τον έρωτα προς το ωραίο, όπως τον εξύμνησε ο Πλάτων στο Συμπόσιο, ως προπαρασκευή και μύηση για τη φιλοσοφία. Παρόλο που ο Ιουδαϊσμός καταδίκασε το σοδομισμό, οι ιουδαϊκές γραφές (η χριστιανική Παλαιά Διαθήκη) έχουν δώσει αρκετά παραδείγματα γυναικών που είχαν στραμμένες τις προτιμήσεις τους σε άλλες γυναίκες και ανδρών που ένιωθαν πάθος για τους συντρόφους τους, όπως, μεταξύ άλλων, η ισραηλίτισσα Ναόμι με την χήρα νύφη της, τη Ρούθ, και ο Δαβίδ, ο βοσκός που έγινε φονιάς γιγάντων και φίλος του Ιωνάθαν, του γιού του βασιλιά Σαούλ. Όπως παρατήρησε ο Όσκαρ Ουάιλντ σχεδόν τρεις χιλιάδες χρόνια αργότερα, αυτό ήταν ένα παράδειγμα της ‘αγάπης που δεν τολμάει να πει το όνομά της’.
Στον γεωγραφικό και πολιτιστικό αντίποδα της Ελλάδας και της Ιουδαίας, μια κινέζικη ιστορία του 3ου πΧ αιώνα αφηγείται τη φιλία μεταξύ του δούκα Λινγκ, ενός συγχρόνου του Κομφούκιου, και του ευνοούμενού του, του Μίτζι Ξία. Ο νεαρός άντρας πρόσφερε ένα ροδάκινο στο φίλο του καθώς περπατούσαν μαζί σε έναν οπωρώνα, αντί να το φάει όλο μόνος του. Για πολλούς αιώνες εφεξής, αυτή η διάσημη χειρονομία, η ‘αγάπη του μοιρασμένου ροδάκινου’ αποτέλεσε τη μεταφορική περιγραφή της ομοφυλοφιλικής οικειότητας. Εντωμεταξύ, στην Ινδία, το έπος Μαχαμπαράτα (που κατά πάσα πιθανότητα άρχισε να γράφεται γύρω στο 200 πΧ) κατέγραφε την ιστορία της φιλίας ανάμεσα στον Κρίσνα και τον Αριούνα, περιγράφοντας την ως την κινητήρια δύναμη που τους ωθούσε προς την αθανασία.
Επομένως, στον αρχαίο κόσμο έχουν καταγραφεί και υμνηθεί πολλές στενές συντροφικές σχέσεις μεταξύ αντρών, καθώς και μεταξύ γυναικών. Πολλές απ’ αυτές τοποθετούνται στο πλαίσιο ηρωικών μύθων, και άλλες στο πλαίσιο μιας φιλίας που αναπτύσσεται στην καθημερινή ζωή΄ αποτελούν τμήμα μιας κουλτούρας που άλλοτε αναπτύσσεται στο γυμνάσιο κι άλλοτε στη βασιλική αυλή. Ορισμένοι πολιτισμοί έφτασαν ακόμα και να θεωρούν ότι αυτές οι σχέσεις οδηγούν στον φιλοσοφικό και στον πνευματικό διαφωτισμό.
Τα παραπάνω πολλοί μεταγενέστεροι παρατηρητές τα ερμήνευσαν ως ένδειξη ότι οι σωματικές και συναισθηματικές επιθυμίες για άτομα του ίδιου φύλου αποτελούν ένα εγγενές και θεμελιακό ανθρώπινο χαρακτηριστικό που υπερβαίνει την ιστορική και πολιτισμική συγκυρία - μεταξύ άλλων, ο Όσκαρ Ουάιλντ στην ανάγνωση του της Βίβλου, οι μελετητές που μετέφρασαν αρχαίους ποιητές και οι λεσβίες που διάβαζαν Σαπφώ. Εντούτοις, σήμερα, οι περισσότεροι ιστορικοί τονίζουν ότι αυτές οι στοιχειακές επιθυμίες έχουν εκφραστεί διαχρονικά με ποικίλους τρόπους, οι οποίοι περιλαμβάνουν κάθε μορφής αγάπη και συντροφικότητα, αλλά επίσης και πολλές διαφορετικές μορφές σεξουαλικής πρακτικής. Συχνά, αυτοί που ένοιωσαν τέτοια πάθη συμβίωσαν με τους συντρόφους τους, διαμόρφωσαν δίκτυα και κουλτούρες κοινωνικότητας και αλληλεγγύης και - σε ορισμένες περιπτώσεις - ανέπτυξαν ενεργά πολιτικά κινήματα προκειμένου να προωθήσουν ή να υπερασπιστούν τα συναισθήματά τους.
Ορισμένες κοινωνίες γενικά αποδέχθηκαν - ή ακόμη και τίμησαν - τις ομόφυλα προσανατολισμένες συμπεριφορές και νοοτροπίες. Σε άλλους τόπους και σε άλλους καιρούς, αυτές οι συμπεριφορές θεωρήθηκαν παραβατικές, καταδικάστηκαν ως αμαρτωλές κι ανήθικες΄ οι νομοθέτες κατέστησαν παράνομες τις ομόφυλες πράξεις και οι γιατροί διέγνωσαν τις ομόφυλες επιθυμίες ως ασθένειες και τις υπέβαλαν σε θεραπεία. Το ευρύ φάσμα των σεξουαλικών αισθημάτων – και οι διαφορετικές αντιδράσεις των διάφορων κοινωνιών στους τρόπους με τους οποίους αυτά κατά καιρούς εκφράστηκαν – καταδεικνύει τον εγγενώς ασταθή χαρακτήρα τόσο της σεξουαλικότητας όσο και των κοινωνικών ηθών.
Ο σύγχρονος κόσμος αποκαλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα ομόφυλα προσανατολισμένων συμπεριφορών, νοοτροπιών και ταυτοτήτων. Οι περισσότερες από τις μεγαλουπόλεις της Ευρώπης, της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής, της Ασίας και της Αυστραλίας – από το Σαν Φρανσίσκο στο Παρίσι κι από το Μπουένος Άιρες στο Σίδνεϊ – φιλοξενούν μια ζωηρή, σίγουρη για τον εαυτό της και δημόσια ομόφυλη κουλτούρα, η οποία οργανώνεται γύρω από μπαρ, καφέ και άλλα εμπορικά στέκια, και επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες γειτονιές. Εθελούσιοι σύλλογοι φέρνουν κοντά αυτούς που θέλουν να συναναστραφούν με άλλους που έχουν παρόμοιο προσανατολισμό στο πλαίσιο αθλητικών, πολιτιστικών και πολιτικών δραστηριοτήτων. Σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και σε κράτη όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και η Νότιος Αφρική, οι ομόφυλες σεξουαλικές πράξεις έχουν αποποινικοποιηθεί και ορισμένες τοπικές κυβερνήσεις έχουν περάσει νόμους που απαγορεύουν τις διακρίσεις και την προσβολή της αξιοπρέπειας όσων έχουν ομόφυλες προτιμήσεις, επιτρέποντάς τους, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και να καταχωρούν επίσημα τις σχέσεις τους στο ληξιαρχείο, ή να παντρεύονται. (…)

Απόσπασμα από τον πρόλογο του Robert Aldrich (επιμ.): Ομοφυλοφιλία. Μια παγκόσμια ιστορία (Πάπυρος, 2008)

8 σχόλια:

erva_cidreira είπε...

Τίτλος: ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ. ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
Τίτλος πρωτοτύπου: GAY LIFE AND CULTURE; A WORLD HISTORY
Επιμελητής: ROBERT ALDRICH
Μετάφραση: ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΗΛΙΩΡΗ


Η ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΜΙΑΣ «ΚΡΥΦΗΣ» ΙΣΤΟΡΙΑΣ


Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, υπήρχαν ανέκαθεν άνδρες και γυναίκες που αισθάνθηκαν συναισθηματική και σωματική έλξη για άτομα του ίδιου φύλου. Η ιστορία τους, που για πολλά χρόνια είχε λησμονηθεί, αγνοηθεί ή ξαναγραφτεί από την αρχή, βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο μιας εξαιρετικά παραγωγικής ερευνητικής δραστηριότητας. Το συλλογικό έργο Ομοφυλοφιλία. Μια παγκόσμια ιστορία εκκινεί από τα συμπεράσματα αυτών των ερευνών για να ανασυστήσει μια ιστορία η οποία θα μπορούσε, μέχρι πρόσφατα, να χαρακτηριστεί «κρυφή»· μια ιστορία που εδώ καταγράφεται με γλαφυρότητα, μέσα από μια αφήγηση που ενθαρρύνει τον αναστοχασμό.

Σε αυτό το βιβλίο, που καλύπτει εξαιρετικά ευρύ χρονολογικό και γεωγραφικό φάσμα, ιστορικοί από πανεπιστήμια εννέα διαφορετικών χωρών μελετούν τις σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου διαμέσου των αιώνων, καταγράφοντας τις μεταβολές των αντιλήψεων για την ομοφυλοφιλία, καθώς και τη σταδιακή ανάδυση των εννοιών της ομοφυλόφιλης ταυτότητας και της υποκειμενικότητας. Ξεκινώντας από την αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη και φτάνοντας μέχρι τη σύγχρονη εποχή, εξετάζει ζητήματα όπως τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, το έιτζ και η νομική κατοχύρωση των ομοφυλόφιλων ζευγαριών. Παράλληλα μελετά και άλλες κουλτούρες, εκτός της σφαίρας του δυτικού πολιτισμού, αναδεικνύοντας έτσι την ποικιλομορφία των σχέσεων μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, όπως αυτές διαμορφώθηκαν ανά τους αιώνες σε όλο τον κόσμο.

Το Ομοφυλοφιλία. Μια παγκόσμια ιστορία είναι το μόνο έργο που προσφέρει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση της μακράς ιστορίας μέσα από την οποία αναδύθηκε η σημερινή ομοφυλόφιλη κουλτούρα. Με 253 εικόνες, 127 έγχρωμες.

Περιλαμβάνονται τα εξής κεφάλαια:

1. Ομοφυλοφιλική και λεσβιακή ιστορία
2. Η ομοφυλοφιλία στην Ελλάδα και τη Ρώμη
3. Ο Μεσαίωνας
4. Πρώιμοι νεότεροι χρόνοι στην Ευρώπη, 1400-1700
5. Η ανδρική ομοφυλοφιλία την εποχή του Διαφωτισμού και της Επανάστασης, 1680-1850
6. Λεσβίες κατά τους πρώιμους νεότερους χρόνους στην Ευρώπη, 1500-1800
7. Η αμερικανική ήπειρος: από τους αποικιακούς χρόνους έως τον 20ό αιώνα
8. Η εποχή της ομοφυλοφιλίας 1870-1940
9. Δημόσιες σφαίρες και πολιτικές της ομοφυλοφιλίας μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
10. Ομόφυλη αγάπη των γυναικών στον νεότερο κόσμο
11. Ανακαλύπτοντας την ομοφυλοφιλία: διαπολιτισμικές συγκρίσεις και η ιστορία της σεξουαλικότητας
12. Η ομοφυλοφιλία στη Μέση Ανατολή και στη Bόρεια Αφρική
13. Σεξουαλική επιθυμία και σχέσεις ομόφυλης οικειότητας στην Ασία
14. Ο κόσμος των ομοφυλοφίλων: Από το 1980 μέχρι σήμερα



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ
Ο Robert Aldrich είναι καθηγητής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ. Έχει επιμεληθεί αρκετούς συλλογικούς τόμους στον τομέα των αυστραλιανών ομοφυλοφιλικών και λεσβιακών σπουδών.

ΚΡΙΤΙΚΕΣ

«Περιλαμβάνει όλες τις πτυχές και τις αποχρώσεις ενός περίπλοκου θέματος. Ένα βιβλίο γραμμένο με τρόπο επιστημονικό αλλά ταυτόχρονα απολαυστικό».
Financial Times

«Δεν υπάρχει ούτε μία βαρετή σελίδα παρά τη σχολαστική τεκμηρίωση».
Echo Magazine

«Η πλούσια εικονογράφηση συμπληρώνει θαυμάσια τα κείμενα ενός ιδιαίτερα προσεγμένου βιβλίου».
The Times Literary Supplement

«Πλήρης καταγραφή της αντίληψής μας για τη θέση της ομοφυλοφιλίας στην παγκόσμια ιστορία».
The Guardian

gay super hero είπε...

Ελπίζω πάντως η μεταφράστρια να έχει κάποια σχέση με το αντικείμενο των gender studies. Η απλή γνώση της αγγλικής ή προγενέστερη μεταφραστική εμπειρία δεν είναι αρκετή.

gay super hero είπε...

Αυτά εδώ μπόρεσα να βρω στο 'Ιντερνετ:

"Η Μαργαρίτα Μηλιώρη γεννήθηκε το 1968 στην Αθήνα. Σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία στο πανεπιστήμιο Αθηνών και πολιτισμική ιστορία στο πανεπιστήμιο του York (MA, 1992). Εκπόνισε τη διδακτορική της διατριβή με τίτλο "The Greek Nation in British Eyes 1821 – 1864: Aspects of a British Discourse on Nationality, Politics, History and Europe" στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (1998). Δίδαξε για ένα διάστημα νεότερη ελληνική και βαλκανική ιστορία στο πανεπιστήμιο Brown στο Rhode Island και δούλεψε ως έκτατη επιστημονική συνεργάτης στο πανεπιστήμιο Αθηνών. Ασχολείται με ζητήματα ιστοριογραφίας, πολιτισμικής ιστορίας και ιστορίας των ιδεών στην Ευρώπη του 19ου αιώνα" (www.historein.gr)

"Η Μαργαρίτα Μηλιώρη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στην Αθήνα και Νεότερη Ιστορία στην Αγγλία. Τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το «Κόκκινο Τόπι» είναι η πρώτη της ταινία και γυρίστηκε κατά τη διάρκεια των σπουδών της στο τμήμα σκηνοθεσίας της Σχολής Σταυράκου κατά τα έτη 2003-2005" (www.shortfilm.gr)

Άλλες μεταφράσεις της για τις εκδόσεις Πατάκη:

"Φεμινιστική Θεωρία και πολιτισμική κριτική"

"Η οργή του Βιτγκενστάιν" των Έντμοντς και Εϊντίνοφ

"Αγαπητέ κανένα" της Doherty Berlie

Eίναι μέλος της Εταιρεία Μελέτης της Ιστοριογραφίας και της Θεωρίας της Ιστορίας.

cobden είπε...

Έχει δίκιο ο Gay Super Hero!Κάποιες μεταφράσεις είναι άστα να πάνε, απορώ πού τους βρίσκουνε!Πάντως η συγκεκριμένη μεταφράστρια, φαίνεται να είναι καταρτισμένη, αν κρίνουμε από το βιογραφικό της!

Unknown είπε...

εψαχνα ενα τετοιο βιβλιο! φίνα!

Ανώνυμος είπε...

Συμφωνώ, mecomitso, να τέτοιο βιβλίο πραγματικά έλειπε. Πότε κυκλοφορεί άραγε;

Ανώνυμος είπε...

Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο. Και απ΄ότι είδα στο Βημαgasino πρέπει να έχει πολύ δυνατό φωτογραφικό υλικό

Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. είπε...

Στην πραγματικότητα, το βιβλίο, στην πρωτότυπή του έκδοση, κυκλοφορεί εδώ και πολλούς μήνες στην Ελλάδα. Τον πρώτο μάλιστα καιρό της κυκλοφορίας του, ο Παπασωτηρίου της Πανεπιστημίου, το είχε στην κεντρική περίοπτη θέση της βιτρίνας του, ως κεντρική προβολή.

Αλλά, κατά την άποψή μου, το φωτογραφικό υλικό του, δεν είναι ούτε πολύ "δυνατότερο" ούτε πολύ πλουσιότερο, ούτε σπανιότερο από αυτό που βρίσκει κανείς σε σχετικά sites. Aξίζει, πάντως, να υπάρχει στις βιβλιοθήκες.