19.10.08

ΤΖΑΚ ΕΡΛΙ

Image Hosted by ImageShack.us
.
Με τα φώτα της δημοσιότητας στραμμένα πάνω τους, το ζευγάρι των Αμερικανών εικαστικών Ρομπ Προυτ και Τζακ Ερλι δημιουργούσε στις αρχές τις δεκαετίας του '90, στο στούντιό του στο Μπρούκλιν, το ένα έργο μετά το άλλο. Απολάμβανε την παρέα καλλιτεχνών όπως οι Κάρεν Κιλίμνικ, Ντάμιεν Χιρστ και Τζεφ Κουνς και ένιωθε ότι ο κόσμος είναι δικός του. Οι γκαλερί της Νέας Υόρκης τους ζητούσαν επίμονα να συνεργαστούν και εκείνοι αρνούνταν. Ηθελαν μόνο την γκαλερί 303. Η έκθεσή τους «The artworks for teenage boys stuff» είχε τεράστια επιτυχία και τους κόλλησε τη φήμη των «κακών παιδιών» της τέχνης. Ηταν μόλις 30 ετών και αφάνταστα ερωτευμένοι ο ένας με τον άλλον.
Η καλή τους τύχη θα τους συντρόφευε λίγο ακόμη. Ο πολύς Λίο Καστέλι τους έδωσε ημερομηνία για μία έκθεση στην περίφημη γκαλερί του. Ηταν το 1994, όπου τα πάντα ήταν χιπ-χοπ. Από κει εμπνεύστηκαν και παρουσίασαν στον Καστέλι το δικό τους σχόλιο για την ανερχόμενη «βιομηχανία της κουλτούρας των έγχρωμων Αμερικανών».
«Στα εγκαίνια οι περισσότεροι έφευγαν μετά από λίγο. Κάποιοι έμεναν με το στόμα ανοιχτό. Την επομένη δημοσιεύτηκε η κριτική στους "Νιού Γι0ρκ Τάιμς". Ηταν ένα εχθρικό κείμενο. Κι επειδή η πολιτική ορθότητα ήταν τόσο της μόδας τότε, μας κατηγόρησαν για ρατσισμό. Δεν μπορούσα να κάνω τον Ρομπ να σταματήσει να κλαίει. Συνεργείο του BBC έφτασε από την άλλη άκρη του Ατλαντικού για να καλύψει το "θέμα". Τη μία ημέρα υπογράφαμε αυτόγραφα και την επομένη δεχόμασταν απειλές για τη ζωή μας...».
Πολύ σύντομα χώρισαν, πούλησαν τα πάντα και δεν ξαναμίλησαν σχεδόν ποτέ ξανά ο ένας στον άλλον. «Υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι δεν θα ξανακάνω τέχνη. Για 12 ολόκληρα χρόνια δεν πάτησα το πόδι μου σε γκαλερί. Κάποιοι άλλοι ίσως να πηδούσαν από το παράθυρο...».
Να, όμως, που ο 46χρονος Τζακ Ερλι όχι μόνο τα κατάφερε, αλλά παρουσιάζει ξανά ύστερα απ' όλα αυτά τα χρόνια ατομική έκθεση στην Αθήνα! Στην γκαλερί «Ε31» (Ευριπίδου 31-33, 2ος όροφος, τηλ.: 210-3210881) εκτίθεται η ...μουσική του. Ναι, έξι τραγούδια που ο ίδιος συνέθεσε, με τη βοήθεια των φίλων του, όπως λέει, γίνονται γλυπτική εγκατάσταση στους χώρους της γκαλερί, ως μια σειρά έξι έγχρωμων βινιλίων (45 στροφών) σε πολύχρωμα πικάπ, τη βελόνα των οποίων θέτει σε λειτουργία ο ίδιος ο θεατής.
«Δεν ήθελα να ξανακάνω πια τέχνη. Και δεν έκανα. Κάποια στιγμή άρχισα να γράφω μουσική και να την ηχογραφώ με φίλους, διαφορετικά κάθε φορά όργανα και διαφορετικούς τραγουδιστές. Αληθινά τους άρεσε. Ο Αλεξάνδρο Τζόρτζιο είχε δει και μερικά σχέδιά μου (γιατί σχεδιάζω μόνος μου). Εκείνη την εποχή οργάνωνε μια ομαδική έκθεση στην "Ε31" και με έπεισε να συμμετάσχω κι εγώ. Σκέφτηκα, γιατί όχι; Κανένας δεν θα με ξέρει εκεί, δεν χρειάζεται και να πάω...». Η πρόταση της γκαλερί, αμέσως μετά, για δική του ατομική έκθεση τον κολάκευσε.
Το διάστημα από το 1994 μέχρι σήμερα έκανε πολλές διαφορετικές δουλειές. «Μία από τις τελευταίες δουλειές μου ήταν θυρωρός σε μια πολυκατοικία. Στεκόμουν στο πεζοδρόμιο και άνοιγα την πόρτα. Ενας από τους ενοίκους ήρθε κάποια στιγμή και μου είπε: «Μόλις ήρθα από μια δημοπρασία στους Κρίστις. Είδα το έργο σου. Τι κάνεις εδώ; Δεν μου είπες ότι είσαι καλλιτέχνης».
Του έδωσε έναν αριθμό τηλεφώνου και επέμενε να τηλεφωνήσει. Ενας φίλος του έχει γκαλερί και έψαχνε υπάλληλο. «Θυμάμαι την πρώτη μέρα που πήγα. Ενιωθα σχεδόν παράλυτος που ξαναπερνούσα την πόρτα μιας γκαλερί. Τελικά έγινα ρεσεψιονίστ, ακόμα είμαι, σε μια γκαλερί που εκθέτει φωτογραφίες των αρχών του αιώνα. Δουλεύω εκεί τα τελευταία 4 χρόνια. Με βοήθησε να ξεπεράσω τα προβλήματά μου».
Ηταν τόσο οδυνηρό;
«Ναι. Με τον Ρομπ ήμασταν ζευγάρι για 13 χρόνια. Γνωριστήκαμε στη Σχολή Καλών Τεχνών. Παλέψαμε πολύ με τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις ως ομοφυλόφιλοι. Ημασταν πάντα πολύ προσεκτικοί. Ο,τι συνέβη μας διέλυσε. Εχασα τα πάντα...».
Μέχρι που ανακάλυψε τη μουσική. «Δεν έχω υπάρξει πιο ευτυχισμένος στη ζωή μου. Και να σκεφτεί κανείς ότι δεν ξέρω να παίζω ούτε ένα όργανο, δεν έχω σπουδάσει μουσική ούτε ξέρω να τη διαβάζω».
Πώς συνέβη αυτό;
«Το μυαλό μας είναι απίθανο. Τα ψιθύριζα καθώς περπατούσα. Σήμερα έχω μια συλλογή 40 τραγουδιών».
Και πώς μετασχηματίζεται αυτό σε έργο τέχνης που εκτίθεται σε γκαλερί;
«Η μουσική είναι τέχνη από μόνη της. Πάντα όμως πίστευα ότι είναι σαν τη γλυπτική. Μπορεί να γεμίσει ένα ολόκληρο δωμάτιο. Και το λατρεύω αυτό. Οπως ένα συγκρότημα σχεδιάζει το εξώφυλλο του δίσκου του, εγώ βάζω τη μουσική σε μια αίθουσα τέχνης και τη μοιράζομαι με τον κόσμο. Νομίζω ότι έφτιαξα έναν χώρο για το κάθε ένα απ' αυτά τα έξι τραγούδια, έναν χώρο δικό του. Σαν τα γλυπτά που τοποθετούνται το ένα δίπλα στο άλλο».
* Διάρκεια έως 15 Νοεμβρίου.
Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΜΠΑΡΚΑ (Ελευθεροτυπία, 15/10/2008)

Δεν υπάρχουν σχόλια: